نکات ایمنی در استفاده از ماشین آلات CNC ، در کشور ما، بخش تولید و صنعت یکی از اصلیترین حوزههایی است که حوادث شغلی در آن به وفور مشاهده میشود. زمانی که احتیاطهای لازم در رابطه با ابزار و مواد مورد استفاده در فرآیندهای کاری نادیده گرفته شود، وقوع حوادث مختلف، چه بزرگ و چه کوچک، اجتنابناپذیر خواهد بود. این حوادث میتوانند منجر به صدمات جدی، از جمله تلفات جانی یا آسیب به اندامها شوند. در دنیای امروز، بسیاری از فعالیتهای صنعتی به کمک سیستمهای اتوماسیون انجام میگیرد.
ماشینآلات CNC به ویژه در این زمینه نقش مهمی ایفا میکنند و امکانات چشمگیری را فراهم میآورند. این دستگاههای کامپیوتری که باعث کاهش دخالتهای انسانی میشوند، میتوانند به بهبود استانداردهای ایمنی و بهداشت شغلی کمک کنند. با این حال، ایمنی در کار با ماشینهای CNC نیز یک چالش جدی است.
چرا که غفلت از تدابیر ایمنی لازم میتواند به بروز حوادث ناگواری منجر شود. لذا برای پیشگیری از چنین مشکلاتی، آگاهی درباره اقدامات ایمنی مرتبط با دستگاههای CNC امری ضروری است. این اطلاعات میتواند به کارگران و مدیران کمک کند تا محیط کار ایمنتری را برای خود و دیگران فراهم کنند و از وقوع حوادث ناخواسته جلوگیری نمایند.
پس از آشنایی با این ماشینآلات کاربردی در صنایع گوناگون، در صورت تمایل به خرید دستگاه برش CNC، میتوانید از طریق شمارههای درجشده در وبسایت با کارشناسان ما تماس بگیرید و از مشاوره تخصصی و رایگان بهرهمند شوید. در نهایت، با کسب اطلاعات کامل، خرید خود را مستقیماً از همین مجموعه که تولیدکننده تمامی ماشینآلات CNC است، انجام دهید.
استاندارد های نکات ایمنی در استفاده از ماشین آلات CNC
صرف نظر از نوع دستگاه CNC که در کار خود به کار میبرید، رعایت برخی از اصول ایمنی شغلی ضروری است. این اصول به ایمنتر شدن محیط کار با این ماشینها کمک میکند. با اینکه ماشینهای CNC به طور عمده تحت کنترل کامپیوتر هستند، برخی از فعالیتها باید به صورت دستی انجام شوند که این موضوع نیازمند توجه ویژه به اقدامات ایمنی است.
خطاها و بیاحتیاطیها، چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم، میتوانند به حوادث منجر شوند. به عنوان مثال، هنگام چک کردن روغن دستگاه CNC، خطراتی همچون نشتی، لغزش و سقوط در محیط کار افزایش مییابد. حتی اگر از ایمنترین ماشینها استفاده کنید، اگر پوشش محافظ را فراموش کنید، ممکن است با خطرات مختلفی مواجه شوید. برای کاهش این خطرات، باید به استانداردهای لازم در زمینه ایمنی و امنیت ماشینآلات CNC توجه داشته باشید. به طور خلاصه، این استانداردها به شرح زیر هستند:
- اولین نکته این است که هرگز سوئیچ ایمنی را در دستگاهها و ماشینهای CNC غیرفعال نکنید، زیرا این کار ممکن است به حوادث جدی و صدمات منجر شود.
- همچنین، اطمینان حاصل کنید که دکمه توقف اضطراری در دسترس اپراتور باشد. اگر چندین اپراتور از یک ماشین استفاده میکنند، این نکته را برای هر یک از آنها رعایت کنید.
- اجازه ندهید افراد غیرمجاز از دستگاهها استفاده کنند. اگر اپراتور دانش کافی در مورد ماشینآلات و فرآیندها ندارد، حتماً باید آموزشهای لازم را دریافت کند.
- بهتر است عملیات خود را در محیطی روشن و با دید مناسب انجام دهید تا کیفیت کار خود را حفظ کنید.
- همچنین، اطمینان حاصل کنید که تمامی قسمتهای متحرک دستگاه تحت حفاظهای مناسب قرار دارند و در وضعیت ایمن نگهداری میشوند.
- در صورت مشاهده هرگونه نقص یا خرابی، بلافاصله کار را متوقف کرده و به افراد مجاز اطلاع دهید.
- هرگز محافظ روی پدال یا دیگر اجزای حساس دستگاه را بردارید و در صورت وجود هر گونه تغییر شکل، تعویض لازم را انجام دهید.
- همه کارهای نظافت و نگهداری را پس از خاموش کردن دستگاه انجام دهید و در این زمان، علامت هشدار را فراموش نکنید.
- از هر گونه سردرگمی در محیط کار خود پرهیز کنید و اقدامات لازم را برای حفظ نظم و ترتیب در فرآیندها اتخاذ کنید.
اقدامات لازم جهت افزایش ایمنی اپراتور دستگاه سی ان سی
نخستین نکته، آشنایی کامل با نوع ماشینکاری پروفیل CNC یا هر دستگاه دیگری است که با آن کار میکنید. شناخت ویژگیها و عملکرد دستگاه میتواند به تسلط شما کمک شایانی کند و اطمینان حاصل کند که از آن بهدرستی استفاده میکنید.
همچنین، به یاد داشته باشید که هنگام کار با دستگاههای CNC، باید لباس کار مناسب بپوشید. انتخاب لباس باید متناسب با نوع فعالیت شما باشد و حتماً دارای عناصری حفاظتی باشد.
از آویزان کردن قطعاتی مانند روسری یا لوازم جانبی بر روی لباس خود پرهیز کنید. در ماشینهای CNC این امکان وجود دارد که لوازم جانبی شما در قسمتهای متحرک گیر کند و مشکلات جدی ایجاد کند.
علاوه بر این، از حمل لوازم جانبی مانند گردنبند، گوشواره، انگشتر، و ساعت مچی هنگام کار خودداری کنید. این اجزا ممکن است در صورت بروز حادثه، خطرات بیشتری را به دنبال داشته باشند.
اگر موهای بلندی دارید، حتماً آنها را جمع کنید. در ماشینهای CNC قطعات مکانیکی میتوانند به دلیل اصطکاک بار الکتریکی شوند و در صورت بروز مشکل در سیستم زمین، ممکن است موهای شما آسیب ببینند. بنابراین، استفاده از کلاه یا ابزار مناسب برای جمع کردن موها الزامی است.
همچنین، هرگز در نزدیکی دستگاه سیگار نکشید و از قرار دادن مایعات یا اشیاء قابل اشتعال در اطراف خود بپرهیزید. زیرا اگر دستگاه به خاطر مشکلات حرارتی دچار آتشسوزی شود، خطرات جدی به دنبال خواهد داشت.
در پایان، پس از اتمام کار، هرگز از بازوی کمپرسور یا پیستون دستگاه برای تمیز کردن گرد و غبار از روی خود استفاده نکنید. این ابزارها برای تمیز کردن بدن مناسب نیستند و میتوانند خطراتی را ایجاد کنند. رعایت این نکات میتواند به حفظ ایمنی شما در محیط کار کمک کند.

نکات مهم در حفظ ایمنی در استفاده از ماشین آلات سی ان سی
بسته به نوع ماشینهای CNC که به کار میبرید، ریسکهای متفاوتی نیز وجود دارد. به طور کلی، میتوان گفت که خطرات عمده در این ماشینها شامل خطرات مکانیکی و شیمیایی هستند. خطرات مکانیکی به ویژه در زمینه ایمنی شغلی برش CNC بسیار جدی هستند. فرآیندهای برش، حفاری و شکلدهی در ماشین تراش، بازهای از خطرات را به همراه دارد.
برای کاهش این خطرات، مکانیزمهای حفاظتی مختلفی در مناطق عملیاتی که مواد پردازش میشوند، وجود دارد. اما گاهی اوقات این مکانیزمها کافی نیستند. در مورد ایمنی شغلی ماشینهای CNC، نباید به این سیستمها بیش از حد اعتماد کرد. در بسیاری از موارد، خطرات مکانیکی ناشی از قطعاتی است که انرژی را منتقل میکنند، مانند پروانهها، قرقرهها یا شفتها که میتوانند موجب برقگرفتگی شوند.
علاوه بر این، برخی خطرات مکانیکی به دلیل پارازیتهای مرتبط با بازوهای ربات، تسمههای نقاله و موارد مشابه در ماشینهای CNC به وجود میآید. اگرچه این خطرات متفاوتاند، اما اقدامات حفاظتی تا حد زیادی مشابه هستند.
در این بخش از مقاله به بررسی اقداماتی میپردازیم که برای کاهش خطرات مکانیکی در زمینه ایمنی شغلی ماشینهای CNC باید انجام شود.
ابتدا مطمئن شوید که سوئیچها و دکمههای کنترلی دستگاه به درستی کار میکنند. اگر از چندین ماشین به طور همزمان استفاده میکنید، دکمههای خاموشی اضطراری را در مکانهای مناسب قرار دهید و دسترسی آنها را برای هر اپراتور آسان کنید. همچنین، سیستمهای هشدار صوتی یا نوری را برای افرادی که در نزدیکی سیستمهای کنترل از راه دور هستند، فعال کنید.
بررسی کنید که قطعات اتصالدهنده فشار هوای مناسبی دارند، زیرا این کنترل میتواند در ایمنی شغلی بسیار مؤثر باشد. اطمینان حاصل کنید که اتصالات پیچ با مقادیر گشتاور مناسب سفت شدهاند. همچنین، از لغزنده شدن سطوح اطراف دستگاه یا کانتر به دلیل روغن یا خنککننده جلوگیری کنید.
استفاده از عینک محافظ و دستکش کار را فراموش نکنید و اطمینان حاصل کنید که اپراتور از کفشهای کار با پنجه فولادی استفاده میکند. همچنین، نباید از نظافت و تعمیر و نگهداری دستگاههای CNC غافل شوید و تمامی کارها را مطابق با قوانین و مراحل مناسب و به موقع انجام دهید.
سوالات متداول
استفاده از تجهیزات ایمنی در ماشینآلات CNC چه اهمیتی دارد؟
استفاده از تجهیزات ایمنی مانند عینکهای حفاظتی، دستکشها و لباسهای مخصوص در ماشینآلات CNC بسیار حائز اهمیت است. این تجهیزات از آسیبها و حوادث احتمالی جلوگیری کرده و سلامت کاربر را تضمین میکنند. همچنین، رعایت اصول ایمنی به کاهش خطرات ناشی از برخورد با اجزای متحرک ماشینآلات کمک میکند و ایمنی کلی محیط کار را افزایش میدهد.
چه اقداماتی برای جلوگیری از حوادث در حین کار با ماشینآلات CNC باید انجام داد؟
برای جلوگیری از حوادث، لازم است قبل از شروع کار با ماشینآلات CNC، محیط کار را بررسی کرده و از سالم بودن دستگاهها اطمینان حاصل کنید. همچنین، کار با ماشینآلات باید تحت نظر فردی مجرب و آشنا به اصول ایمنی انجام شود. آموزشهای لازم به کارکنان در زمینه ایمنی و استفاده صحیح از دستگاهها نیز ضروری است.
آیا باید قبل از شروع کار با ماشینآلات CNC، آموزشهای خاصی دریافت کنیم؟
بله، دریافت آموزش کار با دستگاه CNC قبل از کار با این ماشینآلات بسیار مهم است. این آموزشها شامل آشنایی با عملکرد دستگاه، نحوه استفاده صحیح از تجهیزات ایمنی و اصول ایمنی در محیط کار میباشد. داشتن دانش کافی در این زمینه میتواند از بروز حوادث و خطرات جدی جلوگیری کند و کارایی کارکنان را افزایش دهد.
چه نکاتی در مورد نگهداری و سرویس ماشینآلات CNC باید رعایت شود؟
نگهداری و سرویس منظم ماشینآلات CNC به حفظ ایمنی و کارایی آنها کمک میکند. باید به بررسی و تعویض قطعات فرسوده، روغنکاری منظم و پاکسازی دستگاهها توجه کرد. همچنین، ثبت و پیگیری تاریخچه خدمات و تعمیرات به شناسایی مشکلات و جلوگیری از حوادث کمک میکند. رعایت این نکات به افزایش عمر مفید دستگاه و ایمنی کاربر میانجامد.
در صورت بروز حادثه در حین کار با ماشینآلات CNC چه اقداماتی باید انجام داد؟
در صورت بروز حادثه، اولین اقدام باید تماس با تیم امداد یا مسئول ایمنی باشد. سپس، باید به فرد آسیبدیده کمک اولیه ارائه شود و در صورت نیاز، فوراً به مراکز درمانی منتقل گردد. همچنین، باید حادثه را ثبت کرده و دلایل آن را بررسی کرد تا از بروز حوادث مشابه در آینده جلوگیری شود. آموزش کارکنان در زمینه اقدامهای اضطراری نیز ضروری است.
